به گزارش موج خبر از خرم‌آباد، این روزها شاخص‌های جمعیتی کشور از مرز بحران گذشته و تبدیل به یک خطر و تهدید برای جامعه ایران شده است و در حال حاضر با روند کاهشی نرخ باروری و نرخ پایین رشد جمعیت روبه‌رو هستیم.

 این در حالی  که از طرف دیگه نرخ رشد سالمندی در کشور با سرعت افسار گسیخته‌ای در حال افزایش است به گونه ای که وضعیت باروری در کشور  در بازه 40  سال اخیر همواره روبه کاهش بوده و میزان باروری کلی که در سال 1345 ، هفت بوده ، در سال 1390 به 1.8  رسیده است  و در سال 1399  این نرخ باروری به 1.6 رسیده  و این کمترین میزان نرخ باروری در طول تاریخ کشور است و به گفته کارشناسان ایران به دلیل  مشکلات ناباروری ، اجتماعی و معیشتی، بالا بودن سن ازدواج و روی آوردن خانواده ها به تک فرزندی تا سال 1430 پیرترین کشور جهان  و فاقد نیروی انسانی جوان خواهد بود.

کاهش بی سابقه فرزندآوری در لرستان

و اما استان لرستان نیز از تهدید کاهش موالید  و روی آوردن خانواده ها به تک فرزندی مستثنی نبوده و براساس سرشماری سال 95 نفوس و مسکن جمعیت استان  یک میلیون 760 هزار و 649 نفر گزارش شده که در سال 99به یک میلیون 801 هزار و 84 نفر رسیده است اگرچه کاهش جمعیت نداشته ایم ولی  موالید که در رشد جمعیت بسیار موثر هستند  در سال 95 حدود 36 هزار و 508 نفر بوده که در سال 99 به 26 هزار و 578 واقعه تولد رسیده و در یک رکود بی سابقه حدود 10 هزار نفر کاهش داشته و نرخ باروری نیز در سال 95 ، 2.1 بوده که در سال 99   به 1.9 رسیده است..

و همچنین بر اساس آمارها در استان لرستان  8 درصد جمعیت  را  کودکان،21 درصد نوجوانان، 17.5 درصد جوانان،   43 درصد  افراد میانسال و 10.5 درصد سالمندان  تشکیل می دهند بر همین اساس 8 درصد جمعیت کودکان  نمی توانند جایگزین 10.5 درصد سالمندان استان شوند و 30 سال آینده بیش از  43 درصد جمعیت استان را سالمندان تشکیل می دهند که مولد نیستند و در سال های آینده شاهد استانی پیر و سالمند خواهیم بود.

بهرحال این روزها که بحث سالمندی جمعیت ایران و کاهش نرخ فرزندآوری مطرح است، تعدادی از کارشناسان تاکید می‌کنند که مشکلات اقتصادی دلیل اصلی کاهش موالید در ایران است. تعدادی هم این موضوع را به مدرنیته و تقلید از زندگی‌های غربی ربط می‌دهند. در هر حال کشور ما با مشکل جدی کاهش جمعیت روبه‌روست و آنطور که پیش‌بینی می‌شود در 30 سال آینده پیرترین  کشور دنیا خواهیم شد  که همین امر  تهدید های اجتماعی، اقتصادی و حتی  امنیتی را برای کشور به دنبال خواهد داشت.

هشدارهای امام خامنه ای در مورد کاهش جمعیت

 در راستای خطرات ناشی از کاهش رشد جمعیت مقام معظم رهبری  از سال 1388 بیان دیدگاه‌های جمعیتی را آغاز کرده  و بارها در مورد خطرات کاهش رشد جمعیت کشور هشدار دادند  و در سال های اخیر نیز در بیانات مختلف خود به طور مداوم به موضوعات مرتبط با افزایش جمعیت تاکید کرده اند تا اینکه در اردیبهشت سال 1393 ضرورت افزایش و ابعاد مختلف جمعیت از جمله فرزندآوری، تسهیل ازدواج و تحکیم خانواده، بهداشت باروری، ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی، توانمندسازی جوانان، تکریم سالمندان  را در قالب سیاست‌های کلی جمعیت  ابلاغ فرمودند.

   در دهه‌های گذشته بارها از طرف ایشان به رؤسای جمهوری گوشزد شده است، اما اقدام مثبتی  از طرف مسئولان  امر و نمایندگان مجلس  صورت نگرفت و شاید مهمترین علت این کم کاری را میتوان  به  عدم آگاهی آنها  نسبت به اصل قضیه عنوان کرد و عملا  قدم مثبتی برنداشتند تا اینکه طرح «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده » که در سال 92  در مجلس نهم با هدف افزایش نرخ باروری  در مجلس تهیه و اعلام وصول شده بود ولی  به دلیل مخالفت  و عدم همراهی سازمان برنامه ریزی و بودجه دولت تدبیر و امید ناتمام مانده بود پس از فراز و نشیب های گوناگون در مجلس انقلابی یازدهم بالاخره به نتیجه رسید و با تایید شورای نگهبان لباس قانون بر تن کرد و به تصویب رسید.

 اگرچه  این طرح در قدم  اول بسیار خوب است و  مشوق های در نظر گرفته شده  که جهت حمایت از خانواده ها و تشویق آنها به فرزند آوری خوب هستند ولی چنانچه بنا به هر دلیلی این مشوق ها اجرایی نشوند دلیل مهمی می شود تا خانواده ها فرزندآوری را از دستور کار خود خارج کنند.

اثرات منفی تک فرزندی

البته  دراین میان علاوه بر زوج های جوان، بخشی از بی‌رغبتی خانواده های دارای یک فرزند به فرزند آوری مجدد می تواند با تسهیل مشکلات معیشتی به عنوان مهمترین عامل حل شود چرا که در کشور خانواده‌های زیادی هستند که به دلیل مشکلات تک فرزندی همچون  احتمال تنهایی در سالمندی، انتظار افراطی از فرزندان و وابستگی شدید خود به فرزندان و همچنین آسیب های وارده به فرزندشان از جمله داشتن روحیه ضعیف، احساس کمبود داشتن همبازی، کاهش میزان رضایت از زندگی،  افزایش پرخاشگری ،گوشه گیری و انزوا طلبی ، کاهش خود کارآمدی و... تصمیم به فرزندآوری دارند اما موانع پیش‌رو باعث تردید آن‌ها می‌شود.

 در همین راستا  این امید وجود دارد با تصویب طرح جوانی جمعیت که در مجلس یازدهم با عنوان طرح جامع جوانی جمعیت و حمایت از خانواده،  موانع و مشکلات بر سر راه کاهش نرخ فرزندآوری  و رفع معضلات فرزندی برداشته شود.

در کلیپ زیر وضعیت کاهش بی سابقه فرزند آوری و پیری جمعیت را در استان لرستان ببینید:

انتهای پیام/ش